Dla większości firm działających w grupach kapitałowych rok obrotowy skończył się 31 grudnia. Co to oznacza? Że od stycznia do marca będą się skupiać na przygotowaniu sprawozdania finansowego, dokonując jednocześnie tzw. korekt cen transferowych (inaczej TP adjustment, korekt dochodowości). Choć dla wielu przedsiębiorstw jest to standardowy element zamknięcia roku, dokonane korekty mogą rodzić istotne wyzwania podatkowe – zwłaszcza w kontekście tego, czy powinni być objęte podatkiem VAT.
Właśnie o to 16 września 2024 r. portugalski Najwyższy Trybunał Administracyjny zapytał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), kierując do niego pytanie prejudycjalne w sprawie Stellantis Portugal (C-603/24). Poniżej podpowiadamy, na czym dokładnie polega sprawa i dlaczego korekty TP budzą wątpliwość w obszarze VAT.
Stellantis Portugal – o co chodzi w sprawie C-603/24?
Spółka Stellantis (dawniej General Motors Portugal, Lda) działa jako dystrybutor samochodów w Portugalii, nabywając pojazdy od producentów z grupy i sprzedając je lokalnym dealerom (tamci odsprzedają je do klientów końcowych). Spółka-dystrybutor ponosi po sprzedaży dodatkowe koszty związane z dystrybucją (np. koniecznych napraw zgłoszonych przez klientów końcowych), co jest refakturowane przez dealerów na Spółkę z uwzględnionym VAT.
I właśnie z tego powodu ceny sprzedaży są korygowane kwartalnie w ramach umów międzygrupowych – tak, aby rzeczywisty zysk spółki odpowiadał założonemu poziomowi, uwzględniając poniesione dodatkowe koszty. To dostosowanie się dokumentowano notami księgowymi jako transakcje bez VAT.
W toku kontroli portugalskie organy podatkowe uznały, że korekty, które firma dokonała, w rzeczywistości stanowiły wynagrodzenie za usługi świadczone przez nią na rzecz producentów. A skoro była to usługa, to powinna być dokumentowana fakturą i opodatkowana VAT. Stellantis nie zgodził się z tą interpretacją, argumentując, że korekty cen transferowych to jedynie mechanizm dostosowujący ceny do wartości rynkowej i nie powinny być traktowane jako odrębna usługa.
Po latach sporu, a także z uwagi na znaczenie tej kwestii dla wielu przedsiębiorstw działających w ramach międzynarodowych grup kapitałowych (w tym działających w oparciu o tzw. Dyrektywę VAT1), portugalski Najwyższy Trybunał Administracyjny skierował do TSUE pytanie prejudycjalne: czy tego typu dostosowanie cen sprzedaży (którego celem jest osiągnięcie minimalnej marży) należy uznać za świadczenie usług dla celów VAT.
Korekty a VAT – dlaczego pojawiają się wątpliwości?
Nie jest to pierwsza sytuacja, kiedy kwestia ujmowania korekt TP na potrzeby VAT budzi wątpliwości podatników – podobne sytuacje zdarzają się także na polskim rynku. Dlaczego? W przypadku rodzimego rynku wynika to z faktu, że ustawa o VAT nie zawiera żadnych regulacji w tym zakresie. O ukształtowanej praktyce podatkowej można w tym zakresie mówić, odnosząc się do wydanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej interpretacji indywidualnych czy objaśnień Ministerstwa Finansów z 31 marca 2021 roku. Zgodnie z nimi korekta cen transferowych:
- powinna być uwzględniona w rozliczeniach VAT i udokumentowana fakturą korygującą – jeśli odnosi się do konkretnych dostaw/świadczeń dokonanych między podmiotami powiązanymi w danym okresie i wiąże się bezpośrednio z obniżeniem lub podwyższeniem cen dostaw towarów lub świadczenia usług w danym okresie, a także jeśli stanowi dodatkowe wynagrodzenie za dostawy towarów/świadczenie usług,
- pozostaje poza zakresem VAT i może być udokumentowana notą księgową – jeśli ma na celu wyrównanie do określonego poziomu rentowności i nie jest związana z konkretnymi dostawami towarów/usług, cenami, płatnościami czy fakturami.
Sprawa Stellins – czy coś się może zmienić?
Odpowiedź TSUE może mieć istotne znaczenie nie tylko dla portugalskiej spółki Stellantis, ale także dla wszystkich przedsiębiorstw działających w grupach kapitałowych w UE. Dlaczego?Z jednej strony, jeśli Trybunał uzna, że tego typu korekty cen transferowych wymagają uwzględnienia w rozliczeniach VAT, przedsiębiorstwa mogą stanąć przed koniecznością wprowadzenia bardziej szczegółowych procedur kontrolnych oraz składania większej liczby korekt deklaracji VAT. Z drugiej strony wyrok wyłączający takie korekty z obowiązku uwzględniania VAT może oznaczać uproszczenie procesów podatkowych i zmniejszenie ryzyka sporów z organami podatkowymi.
Korekty cen transferowych a VAT – podsumowanie
Przypadki takie jak Stellantis Portugal (C-603/24) świetnie pokazują, że złożoność regulacji dotyczących cen transferowych i ich wpływu na VAT powoduje istotne ryzyko interpretacyjne. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej ma teraz szansę wyjaśnić tę kwestię, co może zmniejszyć problemy firm i przynieść większą pewność prawną oraz podatkową na jednolitym rynku.
Zapraszamy do śledzenia na bieżąco bloga Prezo, a także naszych profili na Facebook’u oraz LinkedIn – na pewno pojawi się na ich informacja o rozstrzygnięciu TSUE w tej sprawie!
1 Szósta dyrektywa Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych — wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku, Dz.U. L 145 z 13.06.1977, s. 1-40, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=celex%3A31977L0388.